top of page

Baza wiedzy

Informacje odnośnie czym są: Polifenole, Antyoksydanty, Wolne rodniki

Stres oksydacyjny, Flawonoidy, Procyjanidyny, Formuła QPro, Zapotrzebowanie, Synergia, Barwniki roślinne, Garbniki roślinne, Antocyjany

Polifenole

 

Różnorodne organiczne związki chemiczne z grupy fenoli, które zawierają przynajmniej jedną fenolową grupę hydroksylową oraz minimum jeden pierścień aromatyczny. Polifenole różnią się między sobą budową chemiczną i właściwościami biologicznymi. Wspólną cechą wszystkich polifenoli są silne właściwości antyoksydacyjne. Rośliny zawierają szacunkowo od 60 000 do 100 000 różnorodnych czynnych substancji. Polifenole stanowią największą grupę naturalnych przeciwutleniaczy, które powszechnie spotkać można m. in. w owocach jagodowych i winogronach. Związki polifenolowe, występujące w surowcach roślinnych zaliczane są do metabolitów wtórnych. Największą i najlepiej poznaną grupą są flawonoidy liczące setki związków chemicznych, które wykazują dobroczynne działanie na organizm ludzki. Ale polifenole to nie tylko flawonoidy, zaliczamy do nich także: kwasy fenolowe, oligomeryczne procyjanidyny, lignany czy pochodne stilbenu.

 

Antyoksydanty

 

Nazywane także przeciwutleniaczami lub antyutleniaczami. Antyoksydanty to naturalne substancje roślinne lub grupy związków chemicznych, wspierające mechanizmy obronne komórek w organizmie człowieka. Zadaniem ich jest blokowanie utleniania innych substancji bądź też komórek przez RFT (reaktywne formy tlenu). Antyoksydanty są donorem (dawcą) elektronów niezbędnymi do sparowania pojedynczych elektronów występujących w wolnych rodnikach - w ten sposób dochodzi do zneutralizowania wolnych rodników. Wysoką zdolnością pochłaniania wolnych rodników tlenu charakteryzują się między innymi jagody, przyprawy korzenne i ziołowe, warzywa strączkowe. Do antyutleniaczy, które muszą być dostarczone w spożywanym przez nas pokarmie lub w formie suplementów, należą: witamina E (alpha, i betha tokoferole oraz tokotrienole), witamina A i C, karotenoidy (alpha, i betha-karoten, likopen, luteina), ksantofile, polifenole. Znajdziemy je nie tylko w żywności, ale też w kosmetyce. Wiele przeciwutleniaczy znajduje się w warzywach i owocach. Dieta bogata w naturalne antyoksydanty jest niezwykle korzystna dla organizmu. Zaleca się dziennie spożycie przynajmniej 200 g warzyw i 200 g owoców. Dlatego powstał Mega Flavon, który dostarcza niezbędną ilość antyoksydantów.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Wolne rodniki

Wolne rodniki to cząsteczki, które posiadają jeden niesparowany elektron. Dążąc do przyłączenia go, utleniają każdy związek, który napotkają. W organizmie człowieka wiążą się najczęściej z białkami i cząstkami DNA. Taki związek wyzwala niszczącą reakcję łańcuchową, która może prowadzić do bardzo poważnych skutków. Im więcej cząstek przeciwutleniających w układzie człowieka, tym mniej wolnych rodników. Najwięcej WR powstaje podczas procesów oddychania, a dokładniej podczas zamiany tlenu na energię. Takie formy wolnych rodników nazywamy Reaktywnym Formami Tlenu w skrócie RFT. RFT powstają w mitochondriach przy udziale I i III kompleksu łańcucha oddechowego (reakcja redoks). Uznaje się, że 90% wolnych rodników powstaje w mitochondriach. Najgroźniejszymi WR są anionorodnik ponadtlenkowy, tlenek i dwutlenek azotu, rodnik hydroksylowy i alkoksylowy. Natomiast wśród RFT to tlen singeltowy i nadtlenek wodoru. Przyczyny powstawania wolnych rodników to m.in. zanieczyszczenie powietrza, pestycydy, odpady chemiczne, promieniowanie ultrafioletowe (UV), promieniowanie rentgenowskie, dym z papierosów, alkohol, stres, brak snu oraz wiek (z czasem organizm ludzki produkuje coraz mniejszą ilość endogennych antyoksydantów). Wolne rodniki odpowiedzialne są za starzenie się organizmów żywych.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Stres Oksydacyjny

Zachwianie równowagi w organizmie spowodowane dużą ilością wolnych rodników. W sprawnie funkcjonującym organizmie istnieje stan homeostazy (równowagi) pomiędzy powstawaniem reaktywnych form tlenu, a działaniem systemów ochronnych. Zdarza się, że równowaga ta może zostać zachwiana. Produkcja wolnych rodników w organizmie jest tak duża, że nie jest on w stanie poradzić sobie z nimi. Prowadzi to do powstania tzw. stresu oksydacyjnego – przyczyny poważnych zaburzeń w metabolizmie komórkowym. Inne nazwy na stres oksydacyjny to stres tlenowy lub obciążenie tlenowe. Stres oksydacyjny może zostać wywołany poprzez nagromadzenie się wolnych rodników lub przez małą ilość antyoksydantów. W przypadku gdy stres oksydacyjny jest długotrwały antyoksydanty (większa ilość) zapobiegają obumieraniu komórek.

 

Flawonoidy

„wymiatacze wolnych rodników”

Flawonoidy to naturalne antyoksydanty pochodzenia roślinnego. Ich główną zaletą jest ochrona organizmu przed uszkodzeniem komórek, który następuje na skutek stresu oksydacyjnego. Dzięki nim szybciej i łatwiej usuwane są toksyny przez unieszkodliwianie i wiązanie niebezpiecznych substancji (właściwości detoksykujące). Zapobiegają utlenianiu witaminy C. Mają korzystny wpływ na krążenie w mięśniu sercowym, obniżają ciśnienie krwi w skutek czego zmniejszają obciążenie serca. Mają działanie uszczelniające, wzmacniające i uelastyczniające na ściany naczyń krwionośnych. Mogą zwiększyć ilość HDL (tzw. dobrego cholesterolu) oraz zmniejszyć poziom LDL (tzw. złego cholesterolu). Pobudzają mikrokrążenie oczne, poprawiając ostrość widzenia zwłaszcza po zmroku. Wykazują działanie uodparniające. Ponadto opóźniają procesy starzenia. Stymulują organizm. Flawonoidy mogą występować w połączeniach, tworząc cząsteczki bioflawonoidow, a także w postaci oligomerów do których zalicza się procyjanidyny.

 

Procyjanidyny

„super przeciwutleniacze”

Procyjanidyny są silnymi flawonoidami o właściwościach antyoksydacyjnych. Chronią organizm przed szkodliwym działaniem wolnych rodników pochodzących ze środowiska (promienie UV, metale ciężkie, pestycydy czy inne skażenia chemiczne powietrza, gleby oraz pożywienia). Wspomagają pracę serca. Doprowadzają większą ilość tlenu do mięśnia sercowego. Utrzymują prawidłowy stan komórek i tkanek. Wobec niektórych wolnych rodników procyjanidyny wykazują kilkadziesiąt razy silniejszy efekt od witamin E i C. Są niezbędne dla prawidłowej fizjologii człowieka, gdyż wzmacniają naczynia włosowate i regulują ich przepuszczalność. Chronią skórę przed promieniowaniem UVB, wzmacniają włókna kolagenu i elastyny - wzrost jędrności i elastyczności skóry. Najbogatszym i najcenniejszym źródłem tych związków jest aronia. 

Procyjanidyny Należą do grupy flawonoidów (flavanole), które z kolei zaliczamy do polifenoli. Są to związki oligomeryczne lub polimeryczne (+)katechin lub (-)epikatechin. Zbudowane są ze zmiennej ilości jednostek flawanu a najprostsze z nich to dimery a następnie trimery, tetramery itd. Oligomery to związki utworzone z kilku powtarzających się fragmentów. Procyjanidyny oligomeryczne (OPC) są połączeniem do max 10 fragmentów katechin. Najpopularniejsze procyjanidyny to procyjanidyna B2, B3 i C1. W zależności od dojrzałości owocu są substancjami bezbarwnymi z możliwością lekkiego żółtego zabarwienia. Procyjanidyny odpowiadają za cierpki i gorzki smak owoców i warzyw. Z powodu obecności licznych grup OH wykazują wielokrotnie większą aktywność przeciw wolnym rodnikom niż witaminy C i E. Dodatkowo procyjanidyny mają osłaniający wpływ na witaminy C i E. Popularne źródła procyjanidyn to żurawina, winogrona, jabłka, orzechy włoskie i laskowe, migdały, fasola, głóg, ziarna, cynamon i kora sosnowa. Znaleźć ją można także w produktach spożywczych takich jak czerwone wino czy kakao. Ilość procyjanidyn zależy od surowca z jakiego zostanie pozyskana, jego jakości oraz sposobie przetworzenia. Przykładem są soki kartonowe, które pomimo posiadanego na opakowaniu napisu "100% sok" podczas produkcji (klarowanie i proces tłoczenia) usuwane są znaczne ilości procyjanidyn. Jedynymi wyjątkami mogą być soki mętne. Od kilkudziesięciu lat procyjanidyny są obiektem licznych badań. Przeprowadzono szereg badań nad ich właściwościami. Najwięcej dotyczyło winogron (Vitis vinifera), jabłek i ostatnio spopularyzowanej żurawiny. Badania na procyjanidynach z winogron wykazały silną aktywność hamującą na enzymy degradujące kolagen, elastynę i kwas hialuronowy. Procyjanidyny są łatwo przyswajalne przez organizm człowieka. Poprawiają strukturę i stabilność włókien kolagenowych i wzmacniają naczynia krwionośne. Opóźniają zużycie witaminy E podczas procesów przeciwutleniania i zapobiegają jej rozpadowi. Pochłaniają szkodliwe promieniowanie UV w zakresie 40-290nm. Zapobiegają utlenianiu cholesterolu i lipidów we krwi. Wykazano, że procyjanidyna B2 ma duży wpływ na skórę głowy gdzie poprawia porost włosów oraz ich grubość. Ponadto procyjanidyny mają zdolność wiązania toksycznych metali i alkaloidów. Największą zaś zaletą procyjanidyn są ich właściwości do usuwania wolnych rodników. Według badań są 20 razy lepsze od witaminy C i 50 razy skuteczniejsze od witaminy E oraz ponad dwukrotnie od całej grupy bioflawonoidów. W latach 70 przeprowadzono badanie na Akademii Medycznej w Warszawie, którego przedmiotem było wyizolowanie procyjanidyny z głogu i innych roślin. W badaniach udowodniono ich wpływ na przepływ krwi (zwiększony) w naczyniach tętniczych i żylnych poprzez ich rozkurczenie. Poprzez swe właściwości zmniejszały one ciśnienie przepływu krwi.

 

Formuła QPro

 

Autorska formuła odmładzająca organizm.

Celem nadrzędnym w jej działaniu jest ochrona przed zaburzeniami procesów zachodzących w organizmie powodujących jego starzenie. Stymulując zachodzące nieprzerwanie procesy chemiczne wspomaga utrzymywanie równowagi wewnętrznej człowieka. Aby to osiągnąć zastosowaliśmy najsilniejszy z dotąd poznanych naturalnych przeciwutleniaczy - Procyjanidyny.

Mega Flavon jest jedynym produktem z Formułą QPro.( * pierwiastek młodości )

 

 

Zapotrzebowanie

Dzienne zapotrzebowanie na polifenole w tym flawonoidy szacuje się na 0,5 - 1 gram. Dane na temat spożycia flawonoidów z dietą w krajach zachodnich to 50-800 mg, natomiast w krajach wschodnich to nawet 2 gramy (dieta bogata w owoce i warzywa).

 

Synergia

Istnieje wiele badań wskazujących, iż bardziej skuteczny wpływ na organizm mają kompleksy flawonoidowe w roślinach niż czyste związki flawonoidowe - wspierają wzajemnie swoje działanie (synergizm). Dlatego stosowanie całych roślin czyli pełnego zestawu składników czynnych o dobrej biodostępności dla organizmu (na surowo lub w formie preparatu) ma znacznie większe uzasadnienie niż podawanie izolowanych lub syntetycznych flawonoidów. Należy pamiętać, że bioflawonoidy działają zawsze synergistycznie z innymi składnikami roślinnymi. Synergizm - wykazywanie silniejszego działania w kompleksie niż podane pojedynczo.

 

Barwniki roślinne

Flawonoidy są naturalnymi barwnikami, które nadają roślinie (jej częściom) różne barwy. Od żółtej w owocach cytrusowych (flawony), aż po granatowe w owocach jagodowych (antocyjany). W zależności od PH (niskie - kwasowe, wysokie - zasadowe) pochodne cyjanidyny (antocyjany) przybierają barwę od czerwonej do niebieskiej. Inne barwniki roślinne to chlorofil barwa zielona, karotenoidy (karoten) barwa pomarańczowa, chalkony (z grupy polifenoli) barwa żółta.

 

Garbniki roślinne

Jest to grupa związków organicznych o charakterze polifenoli. Dzielą się na garbniki hydrolizujące i garbniki skondensowane (niehydrolizujące - pochodne flawonoidów). Garbniki wykazują korzystne działanie na organizm człowieka m. in.: działanie osłaniające - mają zdolność do tworzenia trwałych połączeń z białkami w ten sposób na powierzchniach błon śluzowych i skóry tworzą nierozpuszczalną w wodzie warstwę ochronną, która chroni przed wpływem niekorzystnych czynników, ale przede wszystkim ułatwia proces regeneracji tkanek (np. błony śluzowej żołądka czy jelit). Wykazują także działanie uszczelniające - kurczą powierzchowne naczynia krwionośne, mają właściwości ściągające, wzmacniają aktywność układu odpornościowego. Ze względu na łączenie się ich z metalami ciężkimi i alkaloidami mogą być stosowane jako odtrutki dla tych substancji - działanie oczyszczające, detoksykujące. Charakteryzują się także silnym działaniem antyoksydacyjnym. 

 

Antocyjany

Antocyjany są naturalnymi barwnikami roślinnymi, które należą do flawonoidów, czyli polifenolowych związków organicznych. Nazwa antocyjany pochodzi z języka greckiego (oznacza dwa słowa anthos - kwiat, kyanos - niebieski), a po raz pierwszy została użyta w 1835 roku przez Marquarta do określenia niebieskiego barwnika w kwiatach chabru. Badania nad antocyjanami w 1914 roku rozpoczął Richard Martin Willstatter. Antocyjany należą do tzw. naturalnych substancji nieodżywczych pochodzenia roślinnego, ale w organizmie człowieka pełnią funkcję ochronną. Do tej pory rozpoznano i opisano około 500 różnych antocyjanów.

 

Antocyjany - budowa i właściwości fizykochemiczne

 

Antocyjany są bardzo powszechne w świecie roślin, nie znajdziemy ich jedynie w glonach, grzybach, bakteriach oraz w roślinach z rodzin kaktusowatych i kosmowatych.

Antocyjany powstają z połączenia antocyjanidyny (aglikonu) z grupą cukrową (glikonem). W stanie naturalnym antocyjany występują w postaci glikozydów, czyli połączeń z cukrami prostymi (głównie glukozą, ale także galaktozą, ramnozą, ksylozą czy arabinozą). Cząsteczka cukru jest najczęściej przyłączona do aglikonu w pozycji C3. Wszystkie antocyjany są pochodnymi jonu flawyliowego, ale ich struktura może być bardzo zróżnicowana. Poszczególne antocyjany różnią się między sobą m.in. rodzajem i miejscem występowania podstawnika. Do tej pory rozpoznano około 20 antocyjanidyn, z czego w żywności roślinnego pochodzenia najczęściej znajdują się pochodne: cyjanidyny, pelargonidyny, peonidyny, delfinidyny, malwidyny, petunidyny. Najczęściej występującym w owocach antocyjanem jest cyjanidyno - 3 - glukozyd.

 

Antocyjany mogą mieć zróżnicowane barwy: od pomarańczowej, przez różne odmiany czerwieni i fioletu, aż po barwę niebieską. Barwy, jakie antocyjany nadają roślinom zależą m.in. od pH środowiska (płynu komórkowego) oraz ich formy chemicznej. W środowisku kwaśnym antocyjany zazwyczaj mają kolor czerwony, zaś w zasadowym (alkaicznym) są niebieskie. Ale barwa antocyjanów zależy także od rodzaju zawartych antocyjanidyn, a także od połączeń z metalami (bo np. jeśli antocyjanidyna występuje w kompleksie z jonami glinu czy żelaza III to nawet w kwaśnym środowisku ma niebieską barwę - kwiaty chabru bławatka) oraz od obecności innych barwników roślinnych (np. pomarańczowych karotenoidów czy żółtych flawonów).

 

Antocyjany to naturalne barwniki rozpuszczalne w wodzie i roztworach alkoholowych. Nadają barwę głównie kwiatom i owocom, ale występują też w liściach i łodygach, a także w korzeniach i korze (rzadko). W większości przypadków antocyjany gromadzą się w epidermie (skórce), a ich zawartość zwiększa się wraz ze wzrostem rośliny oraz jej dojrzewaniem. Antocyjany występują głównie w soku komórkowym (w wokuolach) w postaci różnej wielkości grudek (antocyjany nie występują w ścianach komórek ani tkankach miąższu). Synteza antocyjanów jest procesem fotochemicznym, dlatego też owoce, które dojrzewają na drzewie zawierają ich znacznie więcej niż owoce zebrane wcześniej i dojrzewające w magazynach. W poszczególnych gatunkach owoców lub warzyw może występować nawet po kilka, a nawet kilkanaście antocyjanów o zróżnicowanej barwie.

 

Antocyjany - rola w roślinach

 

Antocyjany w roślinach pełnią niezwykle ważne role. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym chronią rośliny przed szkodliwym działaniem promieniowania UV oraz wolnych rodników, które mogą uszkadzać ich DNA, a nawet prowadzić do śmierci komórek. Ponadto antocyjany pełnią także ważną rolę w zapylaniu i rozmnażaniu roślin. Ze względu na fakt, iż kształtują barwę kwiatów to one odpowiadają za wabienie właściwych owadów np. glikozydy delfinidyny w pierwiosnku przyciągają pszczoły, zaś inne antocyjany wabią np. trzmiele czy kolibry.

 

Antocyjany - właściwości zdrowotne

 

Antocyjany wykazują korzystny wpływ na zdrowie człowieka. W organizmie pełnią głównie funkcje ochronne, ale ponadto wykazują szczególnie pozytywny wpływ na układ krążenia, wzrok oraz pamięć.

Podobnie jak inne związki polifenolowe tak i antocyjany wykazują silne działanie antyoksydacyjne, czyli posiadają zdolność do neutralizowania wolnych rodników i zapobiegają stresowi oksydacyjnemu. Antocyjany mają też zdolność chelatowania jonów metali (np. miedzi), ponadto hamują peroksydację lipidów oraz samoutlenianie kwasów tłuszczowych. Potencjał antyoksydacyjny antocyjanów jest wyższy niż np. witaminy C, E czy beta karotenu. Pozytywne działanie antocyjanów na zdrowie w głównej mierze wynika ze zdolności antyoksydacyjnych oraz hamowania aktywności niektórych enzymów.

Antocyjany wykazują pozytywny wpływ na naczynia krwionośne (wzmacniają i uelastyczniają je, zmniejszają ich przepuszczalność) oraz na prawidłowe funkcjonowanie śródbłonków naczyń (m.in zwiększają wydzielanie tlenku azotu, którego działanie na zdrowie zostało w pełni udokumentowane).

Dieta bogata w antocyjany wpływa też pozytywnie na profil lipidowy osocza (ogranicza utlenianie cholesterolu frakcji LDL, reguluje poziom trójglicerydów i całkowitego cholesterolu), a także na gospodarkę węglowodanową organizmu tzn. obniża poziom glukozy we krwi oraz ogranicza wchłanianie cukrów z jelita cienkiego. Wykazano też działanie ochronne antocyjanów na komórki wątrobowe (hepatocyty).

Ale nie sposób nie wspomnieć o niezwykle korzystnym wpływie antocyjanów na wzrok. Działanie antocyjanów jest szczególnie widoczne w naczyniach tęczówki, gdzie wzmacniają naczynia i poprawiają mikrokrążenie oczne, a także stymulują wytwarzanie i przyspieszają regenerację barwnika wzrokowego - rodopsyny (jest to niezwykle ważna substancja w procesie widzenia). Dieta bogata w antocyjany poprawia więc jakość i ostrość widzenia, a także zmniejsza zapadalność na zwyrodnienie plamki żółtej w oku.

Wraz z wiekiem w mózgu pojawiają się utrudnienia w przesyle sygnałów między neuronami, co skutkuje problemami z pamięcią oraz koncentracją i myśleniem. Antocyjany poprawiają krążenie w mózgu (jego odżywienie i dotlenienie) dzięki czemu niekorzystne procesy w mózgu zostają zatrzymane lub ograniczone.

Antocyjany są też pomocne w przyswajaniu witaminy Ci chronią przed jej utlenianiem, a także podtrzymują działanie adrenaliny w organizmie.

 

Naturalne antocyjany i ich źródła w diecie

 

Głównym źródłem antocyjanów w diecie są oczywiście owoce i warzywa, szczególnie te o ciemnych barwach. Z owoców najwięcej antocyjanów dostarczają nam: aronia, czarna porzeczka, jeżyny, wiśnie, czerwone winogrona, maliny, borówka, czereśnia, żurawina, owoc bzu czarnego, a także pomarańcze, śliwki, czerwone porzeczki, awokado, mango, figi czy truskawki. Aby dostarczyć do organizmu wraz z dietą odpowiednią ilość antocyjanów warto też sięgać po następujące warzywa: czerwoną kapustę, bakłażan, fioletową kukurydzę, oliwki, czerwoną cebulę, słodkie ziemniaki oraz rzodkiewkę.

Co ważne, antocyjany podobnie jak i inne fitoskładniki nie mogą być gromadzone (magazynowane) w organizmie. Dlatego powinny być one dostarczane do organizmu systematycznie wraz z pożywieniem.

 

Zastosowanie antocyjanów

 

Antocyjany już od dawna są stosowane jako barwnik do żywności (dodatek do żywności o numerze E 163 według alfanumerycznego systemu UE) w przemyśle spożywczym oraz w farmacji. Czerwono - fioletowy barwnik spożywczy  jest stosowany do barwienia m.in. oranżady w proszku, napojów bezalkoholowych, lodów, wina, jogurtów, cukierków i innych wyrobów cukierniczych. W farmacji barwnik ten służy do barwienia np. witamin w tabletkach.

Antocyjany do celów spożywczych pozyskuje się z różnych owoców i warzyw. Na skalę światową antocyjany pozyskiwane są poprzez ekstrakcję skórek czerwonych winogron (po tłoczeniu moszczu bardzo dużo antocyjanów pozostaje w skórce i dlatego można je z nich wyekstrahować). W naszej strefie klimatycznej głównymi surowcami antocyjanowymi są natomiast aronia i czarna porzeczka. Antocyjany są także ekstrahowane z czerwonej kapusty.

 

Antocyjany są także stosowane jako składnik w kosmetykach przeciwzmarszczkowych oraz preparatach do cery naczyniowej. Zastosowanie antocyjanów w kosmetyce opiera się głównie na ich działaniu wzmacniającym na naczynia krwionośne, a także na ich zdolności do hamowania rozpadu kolagenu (na skutek działania promieni UV).

bottom of page